Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011

ΝΤΙΝΟΣ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ 1927-2011

Ρίχνοντας μια ματιά στη φιλμογραφία του Ντίνου Κατσουρίδη, έτσι όπως παρατίθεται αυτή στον imdb.com γράφω δυο λόγια για μερικές από τις ταινίες του.
1. Είμαι Αθώος (1960)
Βαρετή, αν και προσεγμένη μεταφορά στα καθ’ ημάς της Υπόθεσης Ντρέιφους. Την είχα δει παλαιά (στην τηλεόραση φυσικά). Δεν θα την ξαναέβλεπα σήμερα.
2. Έγκλημα στα Παρασκήνια (1960)
Την πρώτη φορά που είδα την ταινία θυμάμαι πως δεν είχα σκεφτεί (υποθέσει) το δολοφόνο (Χρήστος Τσαγανέας). Το καλύτερο ελληνικό νουάρ και ασυζητητί (κατ’ εμέ) η ωραιότερη και αρτιότερη ταινία του Κατσουρίδη. Εξπρεσιονιστικά χρώματα, άψογη κινηματογράφηση της ιστορίας του Μαρή, μοναδική διαχείριση του σασπένς, σκοτεινή ατμόσφαιρα, εξαιρετικές ερμηνείες ακόμη και από τους δεύτερους ρόλους (Γκίκας Μπινιάρης, Δήμος Σταρένιος). Φυσικά, στα ατού κι η μουσική του Πλέσσα.3. Ο Κος Πτέραρχος (1963)
Λογικώς, γυρίζεται την ίδιαν εποχή με τον «μπακαλόγατο» (με το δίδυμο Κώστας Δούκας – Κώστας Χατζηχρήστος να πρωταγωνιστεί κι εδώ). Ο Κατσουρίδης έχει βρει, φαίνεται, το κουμπί του Χατζηχρήστου παίρνοντας από ’κείνον ακόμη μία καλή… υποκρισία. Κωμωδία των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου είναι ο «Κος Πτέραρχος», άρα οι ατάκες περισσεύουν. Ευχάριστη ταινία, κομμένη στα δύο – στην πόλη (το καλύτερο μέρος) και στο χωριό (το κατώτερο) –, δίχως όμως τη ζούρλα της επομένης.
4. Της Κακομοίρας (1963)
Όταν είχα πρωτοδεί αυτή την ταινία, κάπου στα μέσα του ’80, δε μου άρεσε καθόλου. Τη θεωρούσα εντελώς χοντροκομμένη, μπαλαφάρα σχεδόν. Αργότερα την εξετίμησα, αρχικώς ως ένα ερμηνευτικό, αυτοσχεδιαστικό κατόρθωμα του Χατζηχρήστου και βεβαίως ως μία πέρα για πέρα αυθεντική κωμωδία ηθών, ρεαλιστική απεικόνιση ενός κόσμου εκτός χρόνου. Κατά έναν όχι παράδοξο τρόπο, όσο θα απομακρύνεσαι από την πηγή της, τόσο εκείνη (η ταινία) θα φωτίζει περισσότερο.
5. Οι αδίστακτοι (1966)
Πιθανώς, η πιο μεστή κινηματογραφημένη ιστορία του Νίκου Φώσκoλου, αν και δεν απουσιάζουν οι υπερβολές και οι σεναριακές απιθανότητες. Η ταινία, παρότι φαίνεται διχασμένη ανάμεσα στο αστυνομικό δράμα και το κοινωνικό μελόδραμα, ισορροπεί (όσο ισορροπεί) λόγω σκηνοθεσίας, παραμένοντας ένα σοβαρό δείγμα λαϊκού κινηματογράφου του ’60. Εξαιρετικό το τραγούδι των Γιάννη Μαρκόπουλου-Δημήτρη Χριστοδούλου Ποιος δρόμος είναι ανοιχτός (από Καζαντζίδη-Μαρινέλλα-Κούρκουλο) και κορυφαία η ολιγόλεπτη παρουσία του Γιάννη Βογιατζή στο ρόλο του ντετέκτιβ.
6. Ο Θανάσης, η Ιουλιέττα και τα Λουκάνικα (1970)
Από τις χειρότερες ταινίες του Θανάση Βέγγου.
7. Ένας Βέγγος για όλες τις δουλειές (1970)
Ο Βέγγος γκαρσόνι, ο Ζανίνο ταβερνιάρης. Στην ταβέρνα μαύρος (γιαλαντζί) χορεύει με το “Fire” του Hendrix (υποτίθεται δισκάκι από juke-box). Ακούγονται τα εξής: «να μου ζήσεις black» (από πελάτη), «χειροκρότησα τη μαύρη Άφρικα» (από πελάτη), «τι επιθυμεί η μαύρη ήπειρος;» (ο Βέγγος), «επειδή τον βρήκαμε μαύρο να του τα χρεώσουμε μαύρη αγορά;» (ο Βέγγος ως γκαρσόνι), «δηλαδή τι μου παριστάνεις τώρα, το Λουμούμπα;» (ο Ζανίνο, ως αφεντικό). Ν’ αναζητήσω την (μη) πολιτική ορθότητα στα περί… μαυρίλας ή θα με πείτε υπερβολικό;
8. Τι Έκανες στον Πόλεμο Θανάση; (1971)
Δεν είμαι fan της λεγόμενης «ποιοτικής» στροφής του Θανάση. Προτιμώ τον Θανάση του πρώτου μισού των 60s («Τύφλα Να’χει ο Μάρλον Μπράντο», «Θα Σε Κάνω Βασίλισσα»), τον πρώτο «πράκτορα», το «Τρελλός, Παλαβός και Βέγγος»…
9. Θανάση, Πάρε τ’ Όπλο Σου (1972)
… ξεχωρίζω, πάντως, από την εν λόγω στροφή την παρούσα ταινία, που βγάζει περισσότερη ανθρωπιά και περισσότερη τρέλα από την προηγούμενη, έχοντας στα ατού της κι ένα από τα πιο ακατανόητα(;) φινάλε στην ιστορία του κινηματογράφου μας. Πιθανώς (δηλαδή σίγουρα), ο καλύτερος ρόλος για τον Αντώνη Παπαδόπουλο.

14 σχόλια:

  1. ...και ο Ken Russell την ίδια μέρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν και πολλά ελληνικά νουάρ, που να αξίζουν κιόλας, αλλά ένα ακόμα που σίγουρα αξίζει να σημειωθεί είναι ο (σχετικά άγνωστος) «Εφιάλτης» του Ερρίκου Ανδρέου (1961).

    Αλέξανδρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τον «Εφιάλτη» τον είχα δει πριν πολλά χρόνια στην TV. Μου είχε φανεί εντελώς… Ψυχώ. Δε θυμάμαι λεπτομέρειες τώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Απ’ ό,τι μόλις διαπίστωσα είχαν γεννηθεί και οι δύο το 1927. Το “Altered States”, που το είδα στον καιρό του, υπήρξε συναρπαστικό. Τα υπόλοιπα (“Tommy”, “Lisztomania” κ.λπ.) τα είδα αργότερα. Επίσης, πριν λίγα χρόνια είχε πέσει στα χέρια μου κι ένα πολύ καλό DVD-R/ντοκυμαντέρ του για το british folk.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ε ναι! Θυμίζει «Ψυχώ» ο «Εφιάλτης» αλλά συναντάς σ'αυτόν στοιχεία τρόμου πρωτόγνωρα για τον ελληνικό κινηματογράφο των αρχών του '60. Εξάλλου και ποιον δεν επηρέασε ο Hitchcock...

    Αλέξανδρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Είχε πριν από κάνα 2 μήνες η ΝΕΤ ένα αφιέρωμα στον Κατσουριδη (λες και ήξεραν) όπου έλεγε για τις ταινίες του τα γυρίσματα και άλλα πολλά.
    Για το Θανάση, Πάρε τ’ Όπλο Σου -είχε πει πως θα ήταν το τέλος της ταινίας- αλλά παρενέβη η χούντα και κακήν κακός άλλαξαν το τέλος γιατί τους πίεζε παραγωγή? Αν θυμάμαι καλά.
    Μια από αυτές της μέρες έχει το αριστούργημα Έγκλημα στα Παρασκήνια στην ΕΤ3 .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Θα ήθελα να μάθω τι ακριβώς έλεγε ο Κατσουρίδης για το τέλος στο «Θανάση πάρε τ’ όπλο σου». Ελπίζω ν’ ανεβάσει κάποιος την εκπομπή στο YouTube.

    Απόψε, νομίζω, προβάλλεται το «Έγκλημα στα Παρασκήνια». Έχω πολλά χρόνια να το δω, και γι’ αυτό θα το ξαναδώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Εάν θυμάμαι καλά, στην ταινία "Ένας Βέγγος για όλες τις δουλειές" το "Fire" δεν ήταν από την αυθεντική εκτέλεση του Hendrix, αλλά από τη διασκευή των γκαραζοψυχεδελικών Five By Five. Είχε κυκλοφορήσει τότε και στην Ελλάδα σε 45αρι με το "Hang Up" στην άλλη πλευρά, το οποίο θα το βρείτε σε κάποιες συλλογές του είδους.
    Δεν θυμάμαι καλά εάν η εκτέλεση των Five By Five ακούγεται στην συγκεκριμένη ταινία, αλλά είμαι απόλυτα σίγουρος ότι ακούγεται σε κάποια ελληνική ταινία της εποχής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δες εδώ την ταινία

    http://www.youtube.com/watch?v=PY85NNQo1Ng

    και πήγαινε στο 12:09 για ν’ ακούσεις το “Fire” από τον Hendrix.

    Κάτι μου θυμίζει πάντως αυτό που λες…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. ο κυριος πτεραρχος ειναι βαρετος,καμμια σχεση με το της κακομοιρας.συμφωνω ωστοσο με τις παρατηρησεις σου γι'αυτην την φοβερη ταινία-της κακομοιρας δηλαδη.
    το τι εκανες στον πολεμο θαναση δεν γινεται να το απομονωσουμε απο την εποχη του-Χουντα-.το λιγοτερο μνημειωδης.το Θαναση παρε το οπλο σου μου αρεσει αρκετα.η πιο σουρεαλ σκηνη ειναι οταν βολοδερνει με την κοπελα στους δρομους ο Βεγγος και διαπιστωνει οτι δεν τη δεχεται κανένας και το ραδιοφωνο του φορτηγου παιζει το oh yoko του john lennon.αν και αν το δουμε βαθυτερα η σκηνη δειχνει αναγλυφα μια αδισταχτη αντιθεση-ενα όμορφο ροκ τραγουδι συνοδευει μια καθ'ολα συνηθισμένη εικονα νεοελληνικης μιζεριας και απόγνωσης.
    Ι.Τζόνσον

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Δεν τη θυμάμαι τη σκηνή. Θα κοιτάξω να την ξαναδώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ξαναείδα χθες στο YouTube, μετά από πάρα πολλά χρόνια τον «Εφιάλτη» του Ερρίκου Ανδρέου. Υπάρχει εδώ:

    http://www.youtube.com/watch?v=yNAxhtIti9o

    Με εντυπωσίασαν δύο πράγματα, ο διάλογος της Βούλας Χαριλάου με το «άλλο εγώ» της μπροστά στον καθρέφτη (δυνατή ερμηνεία), και η λαμπερή παρουσία της Ντέπης Μαρτίνη (ως Εύη Λινάρδου). Τι γυναίκα! Σκέτο Χόλιγουντ!

    Ως ιστορία πάντως δεν αντέχει σήμερα (είναι εντελώς πρωτόλεια – ιδίως στο ψυχαναλυτικό επίπεδο), παρ’ όλη την καλή προσπάθεια του Ανδρέου στη σκηνοθεσία. Υπάρχουν διάφορα επιμέρους μειονεκτήματα, αλλά το κυριότερο είναι νομίζω τεχνικό κι έχει να κάνει με το εντελώς ακατάλληλο ντουμπλάζ των φωνών, του ήχου γενικότερα.
    Ίσως θα πρέπει να σημειωθεί και η νύξη περί ομοφυλοφιλικής σχέσης του Αλέξανδρου (Θανάσης Μυλωνάς) με τον φωτογράφο Βαλεντίνο (Ζαννίνο), κάτι μάλλον σπάνιο σε (σοβαρή) ελληνική ταινία της εποχής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Το πρόβλημα του ήχου νομίζω ότι έχει να κάνει με το συγκεκριμένο rip ή κάτι τέτοιο. Κατά τα άλλα, όπως τα γράφεις είναι. Το story, δυστυχώς, είναι κάπως αδύναμο.

    Αλέξανδρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. http://www.youtube.com/watch?v=lqkEXgYmEfw

    ΑπάντησηΔιαγραφή