Κυριακή 30 Αυγούστου 2015

το «ελληνικό» LSD στη λαϊκή κουλτούρα

Στον απόηχο των σχετικών για την ψυχεδέλεια, που ακολούθησαν την ανάρτηση για τους Cave Children (30/7), ας πούμε και τούτα...
Όταν οι Βρετανοί Pretty Things ηχογράφησαν το “LSD” (την άνοιξη του ’66) προσπάθησαν να καμουφλάρουν τον τίτλο του, για να μην τους περιλάβει η λογοκρισία – το μετέτρεψαν δηλαδή σε... “£SD”. Δεν το κατόρθωσαν. Όπως είχε πει και ο Dick Taylor (κιθαρίστας του γκρουπ) σένα αυστραλέζικο site: we hoped with a little bit of subterfuge… we wanted to get our record played but unfortunately it was banned everywhere”. Παντού; Παντού… εκτός απ’ την Ελλάδα! Διαβάζουμε στους Μοντέρνους Ρυθμούς (#66, 19/10/1966):
«Το L.S.D. το περίφημο φάρμακο των “ψυχεδελικών” νέων της Αγγλίας… έγινε τραγούδι… Οι Pretty Things, το γνωστό αγγλικό συγκρότημα γύρισε αυτόν τον δίσκο με άλλο ένα τραγούδι με τίτλο “Come see me”, αλλά αυτός ο δίσκος δεν ακούστηκε καθόλου σχεδόν στην Αγγλία, γιατί τον απηγόρευσαν επειδή τα θύματα αυτού του φαρμάκου ήταν πάρα πολλά. Ο δίσκος κυκλοφορεί εδώ με τα στοιχεία Fontana 3248». Άλα της τα πατριωτάκια, που δεν μασάγανε από απαγορεύσεις!
Και γιατί να μασήσουν δηλαδή, όταν το φθινόπωρο του ’67 (επί δικτατορίας πια) είχε σκάσει μύτη και ελληνικό συγκρότημα υπό το όνομα LSD; Ήταν μια μετεξέλιξη των We Five(!), οι οποίοι εμφανίστηκαν δημοσίως κιόλας, στο θέατρο Ακροπόλ την 5/11/1967.
Μπορεί ο πραξικοπιματίας συνταγματάρχης Ιωάννης Λαδάς να έλεγε στην Καλαμάτα, στους Λόγους του [Επτάλοφος, Αθήναι 1970] πως… «είναι ανεπίτρεπτον να δεχώμεθα την εισβολή ξένων αντιλήψεων περί μουσικής, των αντιλήψεων που εκφράζουν αισθήματα τα οποία δεν αισθάνεται, ούτε ποτέ ησθάνθη η ελληνική ψυχή. Ομιλώ περί της ψυχεδελικής μουσικής και άλλων παρεμφερών τάσεων, που αντί να εξευγενίζουν τα ήθη και να απαλύνουν τους χαρακτήρες, όπως εδίδαξαν οι πρόγονοί μας, αντί να πράττουν τούτο, ερεθίζουν ένστικτα και υποβιβάζουν τον άνθρωπον εις εξαθλιωμένην ύπαρξιν»… όμως κανένας απολύτως δεν του έδινε σημασία, αφού την ίδιαν ώρα ένα άλλο… συγκρότημα, που λεγόταν κι αυτό The LSD(!), έκανε την εμφάνισή του στη λαϊκή ταινία του Αλέκου Σακελλάριου «Η Θεία μου η Χίπισσα», που γυριζόταν στα Μάταλα το καλοκαίρι του ’70. Όλοι θυμόμαστε τον Δημήτρη Ταμπόση να τραγουδάει το “Search for love” του Μίμη Πλέσσα, με το όνομα του υποτιθέμενου γκρουπ να φαίνεται φαρδύ-πλατύ στην μπότα του ντραμ-σετ.
η μπότα των LSD στα Μάταλα, με... Hedrix και τα λοιπά
Και κάτι για να γελάσουμε. Υπάρχει η πληροφορία στο δίκτυο (ertopen.com) πως η συγκεκριμένη σκηνή με τη φωνή του Δημήτρη Ταμπόση, τη χορογραφία του Φώτη Μεταξόπουλου, τη Ρένα Βλαχοπούλου, τον Γιάννη Μιχαλόπουλο, τους χίπιδες… και την γκρανκάσα με το LSD, λογοκρίθηκε από τον Alpha το μεσημέρι της Κυριακής 9 Μαρτίου 2014 προφανώς για να μην κάτσει κανα ψαροκόκαλο στο λαιμό των νοικοκυραίων!!
Ο Λαδάς θα άλλαζε, ευτυχισμένος, πλευρό στον τάφο του…

Μέσα σ’ αυτό το ελληνικό… ψυχεδελικό σκηνικό λοιπόν, γιατί να μη γραφόταν κι ένα σχετικό ευθυμογράφημα από τον Κώστα Πρετεντέρη (1926-1978); Δεν θα προκαλούσε ουδεμία έκπληξη… Απεναντίας θα έδειχνε για ακόμη μια φορά πως το συγκεκριμένο ναρκωτικό, που είχε συνδεθεί με την ψυχεδελική έκρηξη των sixties (σε ΗΠΑ και Αγγλία), ήταν πολύ… δημοφιλές στα ελληνικά μέσα και τον Τύπο, αποκτώντας ενίοτε λαϊκά χαρακτηριστικά. Τούτο δεν αποδεικνύεται μόνον από τα όσα προηγούμενα, αλλά και από τις καθημερινές σχεδόν(!) αναφορές για το LSD στα περιοδικά και τις εφημερίδες της εποχής (δες http://diskoryxeion.blogspot.gr/2013/01/blog-post_14.html). Άλλοτε με τα όποια θετικά του χαρακτηριστικά (π.χ. ως ενδεχόμενο μέσο για τη θεραπεία του αλκοολισμού), άλλοτε με τα αρνητικά του (γκρεμοτσακίσματα διαφόρων από μεγάλα ύψη) και άλλοτε ως κυρίαρχο tip του αστυνομικού δελτίου, το LSD ήταν το ναρκωτικό που κυριαρχούσε στον δημόσιο γραπτό λόγο, ως ένα από τα πιο ισχυρά δηλωτικά της «νέας εποχής». Της του Υδροχόου ή όποιας άλλης…
Να και το ευθυμογράφημα του Κώστα Πρετεντέρη, έτσι όπως το αντιγράφω από το βιβλίο του Διακοπές και Χολή-Νταίη και άλλες ιστορίες [ΤΑ ΝΕΑ/ Χιούμορ, Αθήνα 8/2009]… 

ΣΥΣΤΗΜΕΝΟ ΕΛ ΕΣ ΝΤΙ 
Την εβδομάδα που πέρασε –εβδομάδα των Παθών– η Υπηρεσία Διώξεως Λαθρεμπορίου και Ναρκωτικών τράβηξε των… παθών της τον τάραχο. Τελικά, όμως, τα κατάφερε να γραπώσει τον Πέρση κ. Λουφίτ Χοσρόν, που είχε τη μανία να γράφει επιστολές… ναρκωτικού περιεχομένου. Δηλαδή αυτός ο Πέρσης είχε ανοίξει μια… ναρκωτική αλληλογραφία με διεθνή σπείρα ναρκωτικών που έστελνε στην Ελλάδα ναρκωτικά δι’ επιστολών. Δεν ξέρω από πού ακριβώς έφταναν αυτές οι επιστολές, αλλά οι φάκελοί τους ήταν πλήρεις «σκληρών ναρκωτικών», όπως η ηρωίνη, το όπιο και το Ελ Ες Ντι.
Ανεξάρτητα από τους μπελάδες που φόρτωσε στην Υπηρεσία Διώξεως Λαθρεμπορίου Ναρκωτικών, πρέπει να παραδεχθούμε ότι η «μαστούρα» δι’ αλληλογραφίας είναι ένα αρκετά εξελιγμένο σύστημα.
«Εις απάντησιν τού από 14.5.76 Ελ Ες Ντι σας σάς αποστέλλομεν την παρούσαν ηρωίνην…».
Σοβαρά πράματα και σ’ ανώτερο επίπεδο, ώστε οι χασισέμποροι να μπορούν ν’ αποκαλούνται άνθρωποι των… Γραμμάτων. Δεν ξέρω πού θα μπορούσε να φτάσει το σύστημα αν δεν έμπαινε στη μέση η Αστυνομία. Μπορεί κάποια μέρα να χτυπούσε ο ταχυδρόμος το κουδούνι σας και να σας έλεγε:
– Καλημέρα σας. Έχετε ένα συστημένο… Ελ Ες Ντι!..
Μπορεί ακόμα τα ΕΛΤΑ να οργάνωναν μια ιδιαίτερη υπηρεσία ταχυδρομικών διανομέων ναρκωτικών για την άμεση εξυπηρέτηση των «χαρμάνηδων» που θα περίμεναν την «Εξπρές» δόση τους. Χίλια πράματα θα μπορούσαν να γίνουν κι ίσως εκείνο το παλιό ρεμπέτικο τραγουδάκι να τραγουδιόταν κάπως έτσι:
Από κάτω απ’ το ραδίκι
κάθονται δυο πιτσιρίκοι
και φουμάρουν ένα… γράμμα
ένα γράμμα πρώτο πράμα!..
Αλλά η Αστυνομία που μισεί κάτι τέτοιου είδους «εξελίξεις» μάζεψε «επιστολές» και «επιστολογράφους» κι έμεινε η πιάτσα στεγνή να τραγουδάει:
Ο ταχυδρόμος πιάστηκε
στα δεκαεφτά του χρόνια
και τα «μαστούρια» ψάχνουνε
για «πράμα» στην Ομόνοια…
Αλλά παρ’ όλα αυτά συνάντησα χθες ένα φίλο μου σε κακή κατάσταση. Τα μάτια του θολά, το ύφος του αποχαυνωμένο και γενικά η όψη του πολύ «μαστουρέ». Απόρησα.
– Τι έχεις;
– Πήρα επιστολή!..
– Με ηρωίνη;
– Όχι!.. Με μπουγιουρντί της… Εφορίας!..

4 σχόλια:

  1. Τα όποια ενδεχόμενα σχόλια, παρακαλώ, να έχουν άμεση σχέση με την ανάρτηση. Δεν μπορούμε να κουβεντιάζουμε συνεχώς για ό,τι να ’ναι.

    Ορισμένοι νομίζουν πως κάθε φορά που κάνω μιαν ανάρτηση θα πρέπει να γράφω βιβλίο. Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Δεν μπορώ να γίνομαι εξαντλητικά αναλυτικός… έτσι για τη δόξα.

    Αν έκανα ένα κείμενο το μήνα (και πληρωνόμουν φυσικά γι’ αυτό) θα μπορούσα να γράψω 50 χιλιάδες λέξεις και να έλεγα «τα πάντα». Τώρα δεν γίνεται. Αρκεστείτε λοιπόν (και αναφέρομαι σ’ εκείνους που με προκαλούν) σε όσα μπορώ να προσφέρω τζάμπα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπέρα, Φώντα και καλό χειμώνα.

    Η πληροφορία που έχω δεν αναφέρεται στην λαϊκή κουλτούρα, αλλά στην ακαδημαϊκή. Η πρώτη αναφορά που έχω εντοπίσει για το LSD στα ελληνικά είναι σ’ αυτό το βιβλίο: Τιμητικός τόμος επί τη εβδομηκονταετηρίδι Γεωργίου Ιωακείμογλου, εν Αθήναις 1959, σελ. 475 (και 1 μονόφυλλο με φωτογραφία του τιμωμένου). Ο Γεώργιος Ιωακείμογλου ήταν Ακαδημαϊκός και καθηγητής της Πειραματικής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σ’ αυτόν τον συλλογικό τόμο συμπεριλαμβάνεται το άρθρο των Γ. Κ. Αναστασόπουλου – Χ. Φωτιάδη: «Ψυχοπαθολογικαί έρευναι της διά LSD μέθης επί φυσιολογικών πειραματοπροσώπων». Αυτό που με εντυπωσίασε ακόμη περισσότερο είναι πως στην βιβλιογραφία του άρθρου αναφέρεται η διδακτορική διατριβή του Χ. Φωτιάδη (του ενός εκ των δύο συγγραφέων του άρθρου) με τίτλο «Ψυχοπαθολογικαί έρευναι επί της επιδράσεως του διαιθυλαμιδίου του λυσεργικού οξέος (LSD 25) επί σχιζοφρενικών ασθενών», που υποβλήθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο το 1957.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γεια σου Γιώργο, επίσης καλό χειμώνα και σ’ εσένα.
      Πολύ χρήσιμες οι πληροφορίες.

      Δες κι αυτό…
      https://plan59.wordpress.com/2012/04/19/%CE%BB%CF%83%CE%B4-25/

      Και μια ακόμη πρωτιά(;), για το “LSD” στην ελληνική ποίηση…

      «Δεύτερο μέρος του προγράμματος/ Μονόπραχτο/ “Η χημική λύση L.S.D.”» από τη συλλογή «Αγχιβασίη» [Ανεξάρτητη έκδοση, 1970] του Νίκου Τρίκολα.

      Διαγραφή
    2. Και να μην ξεχνάμε και την πρωτιά στην ελληνική δισκογραφία…
      Πάνος Σαββόπουλος «Επεισόδιο» [Polydor, 1971], το τελευταίο track του άλμπουμ «Επεισόδιο Lord Simson Dark».

      Διαγραφή